ثروت

مدير سايت شنبه ۰۵ بهمن ۹۸ ۱۹:۵۰ ۲۵۹ بازديد

ثروت يا مايه[۱] از مفاهيم عامي است كه در حوزه‌هاي موضوعي مختلف استفاده مي‌شود. به‌طور خاص ثروت، از مفاهيم اقتصاد ي است كه به فراخور نوع نگاه و جايگاه مورد استفاده قرار گرفته، تعاريف متفاوتي از آن شده‌است. ثروت را مي‌توان شاخص تعيين جايگاه اقتصادي هر فرد دانست كه كيفيت و كميت آن در تقسيم‌بندي طبقات اقتصادي تعيين‌كننده‌است «دسته‌اي از ظرفيت‌هاي توليدي است كه مورد بهره‌برداري قرار مي‌گيرند» اين تعريف آدام اسميت نظريه‌پرداز اقتصاد بازار از اين مفهوم است. «مجموعهٔ گنج‌ها و ذخاير طلا و گوهر و تاج و تخت» تعريفي قديمي و ساده از اين مفهوم است. در پي انقلاب صنعتي، اجزايي چون «توليد» و «ارزش افزوده» نقشي اساسي در معناي اين مفهوم پيدا كرده‌اند.

محتويات
۱   تعريف ثروت
۲   بازدهي اجزاي ثروت
۳   توليد ثروت
۴   توزيع ثروت
۵   مصرف ثروت
۶   پانويس
۷   منابع
تعريف ثروت
به‌طوركلي ثروت (Wealth)، به كليه مواد و اشيايي اطلاق مي‌شود كه نيازهاي بشر را رفع مي‌نمايند. اين ثروتها يا طبيعي هستند و مستقيم يا غير مستقيم مورد استفاده واقع مي‌شوند يا توليد مي‌گردند؛ يعني به دست بشر، تغيير شكل يافته، مورد استفاده قرار مي‌گيرند. در اقتصاد، مفهوم ديگري به نام دارايي (Assets) هم وجود دارد. دارايي به دو دسته «واقعي» و «غير واقعي» تقسيم مي‌شود. داراييهاي واقعي، عبارت اند از: ماشين آلات، زمين‌ها و ساختمان‌هاي تحت مالكيت شركت‌ها و همچنين شامل كالاهاي مصرفي با دوام، مانند: ماشين لباسشويي، دستگاه‌هاي صوتي - تصويري و خانه‌هاي مسكوني كه در مالكيت خانوارها قرار دارند. اين دارايي‌ها داراي بازدهي اند و با يكديگر تفاوت دارند. خانه‌هاي شخصي افراد در واقع، نوعي بازدهي براي صاحبان آن‌ها هستند و در آن‌ها زندگي مي‌كنند و هيچ گونه اجاره‌اي نمي‌پردازند. همين‌طور، صاحبان دستگاه‌هاي صوتي - تصويري بدون پرداخت اجاره از آن‌ها بهره مي‌برند. دارايي‌هايي از اين دست را دارايي واقعي مي‌نامند. در بعضي از كشورهاي صنعتي ارزش دارايي واقعي هر فرد، حدود سي هزار دلار است. نوع ديگر دارايي «دارايي مالي» است كه شامل پول، سهام ،اوراق قرضه يا اوراق مشاركت مي‌شود. همچنين نوع ديگري از دارايي تحت عنوان سرمايه انساني نيز وجود دارد كه ناشي از جمعيت انساني در اقتصاد مي‌باشد. مجموع دارايي‌هاي واقعي، مالي و انساني را «ثروت» مي‌گويند كه هريك از اين دارايي‌ها ايجادكننده مطلوبيت هستند.[۲] ازآنجايي كه هر يك از اجزاي تشكيل دهنده ثروت، درجه مطلوبيت و رضايت متفاوتي را داراست لازم است بازدهي هريك ازآنها تبيين شود:

بازدهي اجزاي ثروت
بازدهي به معناي افزايش ارزش يا قيمت در طول زمان مي‌باشد. البته به تشابه مي‌توان بازدهي منفي را هم براي ثروت در نظر گرفت كه به معناي كاهش ارزش دارايي‌ها در طول زمان است.

بازدهي دارايي‌هاي مالي:

پول:

پول به عنوان يكي از اصلي‌ترين اجزاي دارايي‌هاي مالي فرد، داراي بازده حقيقي منفي است زيرا با وجود تورم، عموماً ارزش پول باگذشت زمان رو به كاهش دارد. اما از آنجايي كه موجب تسهيل مبادلات روزمره مي‌شود و دارنده آن مطلوبيتي از اين امر مي‌برد پس پول داراي بازده ذهني مثبت مي‌باشد.

اوراق قرضه:

يك درآمد ثابت و دائمي كه به دارنده آن تعلق مي‌گيرد. اين بازدهي تا زمان انقضاء مدت اوراق و بازپرداخت اصل آن همه ساله دريافت مي‌شود.

سهام:

افراد با خريد سهام شركت‌ها در سود و زيان آن‌ها شريك مي‌شوند. علاوه بر آن از تغيير قيمت سهام در بازار بورس نيز سود يا زيان كسب مي‌كنند.

بازدهي دارايي‌هاي واقعي:

بازدهي اين نوع از دارايي‌ها همان خدمات ناشي از آنهاست كه نصيب صاحبان آن دارايي‌ها مي‌شود.

بازدهي ثروت انساني:

شامل كسب مهارت، دانش و تجربيات افراد در طول زندگي است. چنانچه نسبت ثروت انساني به ثروت فيزيكي (دارايي‌هاي مالي و واقعي) بيشتر باشد بازدهي آن مثبت و در غير اينصورت منفي خواهد بود.[۳]

البته مسلم است كه مسائل فوق هنگاميكه در چارچوب نظام اقتصادي جوامع قرار بگيرد دستخوش تغييرات و تعديل‌هايي خواهد شد.

توليد ثروت
با توجه به تعريف ارائه شده از ثروت، هر عملي كه منجر به افزايش انواع مختلف دارايي و افزايش سطح رضايت آدمي شود به توليد ثروت مي‌انجامد. البته اين عمل الزامات و ابزاري دارد كه در سه گروه كلي جاي مي‌گيرد:

-مواهب طبيعي مانند زمين، و كليه اشيا و مواد موجود در طبيعت كه خداوند آن‌ها را خلق نموده و انسان با تغيير و تحول در آن اقدام به رفع نيازهاي خود و افزودن بر ثروت‌هاي طبيعي مي‌نمايد.

-كار انسان و بهره بردن از قواي فكري و فيزيكي كه منجر به توليد ثروت‌هاي واقعي و انساني مي‌گردد.

-سرمايه كه مي‌توان آن را ثروتي دانست كه براي توليد ثروت جديد مورد استفاده قرار مي‌گيرد. به عبارت ديگر منظور از سرمايه ابزارهاي متعددي كه در انجام كار از آن‌ها استفاده مي‌شود كه انواع مختلفي از قبيل ساختمان‌ها، ماشين آلات، خط لوله‌ها، برج‌ها و دكل‌ها را در بر مي‌گيرد.[۴]

البته نظر نظام‌ها و مكاتب مختلف اقتصادي در رابطه با منشأ ثروت متفاوت است و هر يك بر بعضي از اين عوامل تأكيد بيشتري دارند. براي مثال در نظام سرمايه‌داري اعتقاد بر اين است كه مهم‌ترين عامل مولد ثروت سرمايه است و انباشت ثروت براي افزودن بر موجودي سرمايه را توصيه مي‌كند. در مقابل سوسياليست‌ها با ديدگاه كاملاً منتقدانه بيان داشته‌اند كه منشاء ثروت نيروي كار و قواي انساني است و مناسبات سرمايه‌داري را ضد مصالح عمومي افراد جامعه مي‌دانند.[۵] اقتصاد دانان مسلمان نيز سعي كرده‌اند با توجه به آموزه‌هاي اقتصادي دين اسلام يك شيوه اصلاح و تعديل شده را بيان كنند كه عبارت است از :دادن سهم مشخص و مؤثر به هريك از اين سه جزء به منظور افزايش ثروت موجود در جامعه.

توزيع ثروت
قطعاً فهم اين موضوع كه ثروت در اختيار چه كسي است و باآن چه مي‌كند بسيار مهم است. چرا كه بنا به گفته گابريل زيد نويسنده مكزيكي «ثروت در معناي اخص آن انباشت امكانات است» پس نحوه تمركز ثروت تأثير به سزايي درشكل‌گيري مناسبات اقتصادي جوامع خواهد داشت. مطابق اصول نظام سرمايه‌داري مالكيت ثروت در انحصار دارنده آن است. در واقع انواع مختلف دارايي‌ها حتي مواهب طبيعي مانند جنگل‌ها و معادن قابليت خصوصي شدن دارند مگر اينكه ضرورت اجتماعي ايجاب كند كه دولت‌ها اين حق را محدود نمايند. برعكس در اقتصاد سوسياليستي انواع ثروت‌ها حتي لوازم و دارايي‌هاي شخصي افراد در تملك دولت است و الگوي مالكيت عمومي است هرچند در مواردي خاص بخشي از آن به خود افراد واگذار مي‌شود. در نظام اقتصادي اسلام هر سه نوع مالكيت وجود دارد. بخشي از مشتركات عامه مانند معادن، درختان، زمين‌هاي باير و… توسط دولت اداره مي‌شود اما درآمدش متعلق به همه مردم است. در واقع مالكيت دولتي است اما منافعش عمومي است. همچنين دارايي‌ها فرد و ثروتي كه ناشي از كار و تلاش يا حتي از ارث خانوادگي وي باشددر تملك انحصاري خود اوست و هيچ‌كس حق بهره‌برداري از آن‌ها را ندارد پس مسلم است كه مالكيت خصوصي در اسلام مطرح و معتبر است.[۶]

https://www.janblaghy.ir/قانون-جذب-چيست؟/ |